Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach projektu Iterreg Czechy - Polska 2021-2027 za pośrednictwem Eroregionu Nysa
Projekt je spolufinancován Evropskou unií z Evropského fondu pro regionální rozvoj v rámci projektu Iterreg Česko - Polsko 2021-2027 prostřednictvím Eroregionu Nysa
Świeradów-Zdrój i Izerskie Opowieści
Naszą wędrówkę zaczynamy w sercu Świeradowa-Zdroju, przy dawnej stacji kolejowej, dziś znanej jako Stacja Kultury. Linia kolejowa powstała tu w 1909 roku, łącząc miasto z Gryfowem Śląskim. Po zamknięciu w 1995 roku budynek przez lata niszczał, aż w 2021 roku odnowiono go i przekształcono w centrum kulturalne. To idealne miejsce, aby rozpocząć podróż – w otoczeniu wspomnień dawnych podróży i nowoczesnych wystaw.
Niedaleko stąd znajduje się najbardziej rozpoznawalny symbol miasta – monumentalny Dom Zdrojowy. Powstał w 1899 roku na miejscu wcześniejszych zabudowań uzdrowiskowych. Jego drewniana konstrukcja z halą spacerową o długości ponad 80 metrów należy do najdłuższych tego typu w Europie. Od ponad stu lat kuracjusze przechadzają się pod jego arkadami, słuchając muzyki zdrojowej i korzystając z leczniczych wód radonowych.
Kolejnym przystankiem jest malowniczy Wodospad Kwisy, niewielka, ale niezwykle urokliwa kaskada znajdująca się na obrzeżach miasta. Od wieków mieszkańcy wierzyli, że woda z rzeki przynosi ukojenie i siłę – i choć nie ma tu dużych wysokości, miejsce urzeka spokojem i naturalnym pięknem.
Spacer prowadzi nas do zabytkowego Parku Zdrojowego, założonego już w XVIII wieku, a rozbudowanego w XIX stuleciu, gdy Świeradów zyskał sławę modnego kurortu. Alejki wysadzane egzotycznymi drzewami, rzeźby i fontanny tworzą romantyczną przestrzeń, która od lat była miejscem spotkań zakochanych, kuracjuszy i podróżnych.
Niedaleko parku znajduje się Grota Czerniawa, powstała wokół źródeł wód mineralnych znanych już od XVII wieku. Woda ta, bogata w minerały i żelazo, była uznawana za leczniczą i przyciągała pierwszych turystów do tego regionu.
Wędrując dalej, docieramy na Zajęcznik, niewysokie wzgórze z pięknym punktem widokowym na całe miasto i okoliczne góry. Pierwsze trasy spacerowe na Zajęcznik zostały wytyczone jeszcze w XIX wieku, kiedy rozwijała się moda na „terapie krajobrazowe”.
Kolejnym przystankiem jest Dolina Młodości, której nazwa nawiązuje do uzdrawiającej siły natury. Już w XIX wieku spacerowano tu dla poprawy zdrowia i kondycji – do dziś dolina zachowała swój urok i spokój.
Warto także zatrzymać się przy niezwykłym Punkcie Antygrawitacyjnym, gdzie złudzenie optyczne sprawia wrażenie, że samochody toczą się „pod górę”. To jedna z najczęściej fotografowanych atrakcji turystycznych w Świeradowie.
Na zakończenie naszej trasy zdobywamy Stóg Izerski (1105 m n.p.m.), jeden z najwyższych szczytów Gór Izerskich. Na jego zboczach stoi Schronisko na Stogu Izerskim, zbudowane w 1924 roku i działające do dziś. Panorama z jego tarasu obejmuje szerokie pasma górskie, a przy dobrej pogodzie można dostrzec nawet Karkonosze i Góry Łużyckie.
🌿 Trasa 2 to spotkanie z historią uzdrowiska, romantycznymi parkami i górskimi panoramami. Każdy etap tej drogi opowiada inną opowieść – od leczniczych źródeł i zabytkowej architektury po górski klimat schroniska. To szlak, który pozwala zarówno odpocząć, jak i poczuć niezwykłą energię Gór Izerskich.
Trudność trasy: 5/10 – większość punktów znajduje się w mieście i jego okolicach, więc można je zobaczyć nawet spacerowo. Wejście na Stóg Izerski wymaga już lepszej kondycji, ale można tam także wjechać kolejką gondolową, co czyni trasę dostępną również dla seniorów.
Świeradów-Zdrój a jizerské příběhy
Naši cestu začínáme v srdci Świeradowa-Zdroje, u bývalého nádraží, dnes známého jako Stacja Kultury. Železniční trať zde vznikla v roce 1909 a spojovala město s Gryfówem Śląskim. Po uzavření v roce 1995 budova léta chátrala, až byla v roce 2021 obnovena a přeměněna na kulturní centrum. Ideální start – v atmosféře vzpomínek na dávná cestování i moderních výstav.
Nedaleko stojí nejznámější symbol města – monumentální Lázeňský dům (Dom Zdrojowy). Vznikl v roce 1899 na místě starších lázeňských staveb. Jeho dřevěná konstrukce s promenádní halou přes 80 metrů patří k nejdelším svého druhu v Evropě. Už více než sto let se tu procházejí lázeňští hosté, poslouchají kolonádní hudbu a využívají léčivé radonové vody.
Další zastávkou je malebný Vodopád na Kwise – nevelká, ale nesmírně půvabná kaskáda na okraji města. Místní odedávna věřili, že voda z řeky přináší úlevu a sílu – a i když tu nejsou velké výšky, místo okouzlí klidem a přírodním kouzlem.
Procházka nás vede do Lázeňského parku (Park Zdrojowy), založeného už v 18. století a rozšířeného v 19. století, kdy se Świeradów proslavil jako módní lázně. Aleje se vzácnými dřevinami, sochy a fontány tvoří romantický prostor, který byl po generace místem setkávání zamilovaných, lázeňských hostů i cestovatelů.
Nedaleko parku leží Grota Czerniawa, vzniklá kolem pramenů minerálních vod známých už od 17. století. Voda bohatá na minerály a železo byla považována za léčivou a přitahovala první turisty do regionu.
Dále vystoupáme na Zajęcznik, nízký vrch s krásnou vyhlídkou na celé město a okolní hory. První promenádní trasy zde vznikly už v 19. století, kdy se rozvíjela móda na „krajinoléčbu“.
Následuje Dolina Młodości – „Údolí mládí“, jehož název odkazuje na ozdravnou sílu přírody. Už v 19. století se sem chodilo pro zdraví a kondici – a dodnes si dolina drží svůj klid a půvab.
Za zmínku stojí také Antigravitační bod – místo, kde optický klam vzbuzuje dojem, že se auta kutálejí „do kopce“. Patří k nejfotografovanějším atrakcím Świeradowa.
Na závěr trasy vystoupáme na Stóg Izerski (1105 m n. m.), jeden z nejvyšších vrcholů Jizerských hor. Na jeho svazích stojí Chata na Stogu Izerskim, postavená v roce 1924 a dosud v provozu. Z terasy se otevírá široké panorama horských pásem a za dobrého počasí dohlédnete až na Karkonosze a Lužické hory.
🌿 Trasa 2 je setkáním s historií lázní, romantickými parky a horskými panoramaty. Každý úsek vypráví jiný příběh – od léčivých pramenů a historické architektury po horskou atmosféru chaty. Je to trasa, která dovolí odpočinout si i nasát výjimečnou energii Jizerských hor.
Náročnost trasy: 5/10 – většina bodů leží ve městě a jeho okolí a lze je projít pohodovým tempem. Výstup na Stóg Izerski už vyžaduje lepší kondici, ale na vrchol lze také vyjet kabinkovou lanovkou, takže trasa je přístupná i pro seniory.