Trasa V DE Herrnhut – Ostritz

Założone na początku XVIII wieku niewielkie miasteczko to światowa stolica dla wiernych Kościoła Braci Morawskich. Czeskim uchodźcom religijnym podarował je hrabia Nikolaus von Zinzendorf . Miejscowość charakteryzuje się ciekawym układem urbanistycznym, na planie krzyża greckiego, z centralnie umiejscowioną Wielką Salą.

Cmentarz Boża Rola

Zaliczany jest do jednego z najpiękniejszych cmentarzy w Niemczech. Jego architektura i styl, przypominający zadbany park, stały się wzorcem dla cmentarzy Braci Morawskich na całym świecie. Jego prostota doskonale harmonizuje się z architekturą miejscowości zwanej „Herrnhuckim Barokiem”.
Cmentarz powstał w 1730 roku. Jego centralnym punktem jest pierwszy grób ośmioletniego Hansa Beyera. Stąd biegną linie prostopadłe dla głównych alei. Nazwa cmentarza, tłumaczona jako Boża Rola, Boże Pole czy Boża Łąka, nawiązuje do wierzenia, że każda pochowana osoba na cmentarzu jest jako ziarno siewne na polu Pana Jezusa Chrystusa, które wydało owoc.
Z miasta na cmentarz prowadzi lipowa aleja. Łukowo zakończona brama cmentarna wita nas napisem „Chrystus powstał z martwych”.
Ponad 6 tysięcy nagrobków jest jednakowych, w kształcie prostokątnej płyty, co ma wyrażać zasadę równości wszystkich przed Bogiem. Cmantarz służy wyłącznie członkom wspólnoty Braci Morawskich. Wyjątkiem są groby rodziny Zinzendorf, wyróżnionych w ten sposób przez herrnhucką Wspólnotę, chcącą okazać szacunek i wdzięczność dla właścicieli ziemskich.

Gottesacker

Der Gottesacker von Herrnhut gilt als einer der schönsten Friedhöfe Deutschlands. Seine Architektur und sein parkähnlicher Stil wurden zum Vorbild für Herrnhuter Friedhöfe weltweit. Die schlichte Gestaltung harmoniert perfekt mit der Architektur der Stadt, die als „Herrnhuter Barock“ bekannt ist. Der Friedhof wurde 1730 angelegt, sein zentraler Punkt ist das erste Grab des achtjährigen Hans Beyer. Von hier aus verlaufen rechtwinklige Linien zu den Hauptwegen. Der Name des Friedhofs, der als „Gottesacker“ übersetzt wird, bezieht sich auf den Glauben, dass jede auf dem Friedhof begrabene Person wie ein gesätes Korn auf dem Feld Jesu Christi ist, das Frucht bringt. Vom Ort führt eine Lindenallee zum Friedhof. Das bogenförmig abgeschlossene Friedhofstor begrüßt die Besucher mit der Inschrift „Christus ist auferstanden“. Über 6.000 Grabsteine sind gleich gestaltet, in Form einer rechteckigen Platte, was die Gleichheit aller vor Gott ausdrücken soll. Der Friedhof ist ausschließlich den Mitgliedern der Herrnhuter Brüdergemeine vorbehalten. Eine Ausnahme bilden die Gräber der Familie Zinzendorf, die von der Herrnhuter Gemeinde auf diese Weise geehrt wurde, um Respekt und Dankbarkeit gegenüber den Grundbesitzern auszudrücken.

Heimatmuseum

W samym sercu miasta znajduje się muzeum Historii Lokalnej Herrnhut. Można się w nim zapoznać z lokalną historią, ściśle powiązaną z historią Braci Morawskich. Trzon muzeum to trzy oryginalnie urządzone salony o wystroju typowym dla epoki, wśród których na szczególną uwagę zasługuje w pełni umeblowany salon biedermeierowski. Meble, ręcznie malowane tapety i cenne rękodzieła pozwalają doświadczyć oryginalnej kultury życia w Herrnhut. Dziełom znanych znanych artystów; np. Antona Graffa, Gustava Grunewalda czy łużyckiego malarza Maxa Langera towarzyszą intarsjonowane meble i oryginalne piece. Szczególnym zabytkiem jest zegar słoneczny, którego obudowa jest dziełem Davida Roentgena.
Historia lokalna reprezentowana jest przez zdjęcia, dokumenty czy zabawki. Osobna ekspozycja pozwala zapoznać się z typowym wyposażeniem górnołużyckiego domu o konstrukcji szachulcowej, zapoznać się z rozwojem lokalnego rzemiosła czy transportu. Na terenie muzeum zwiedzać można również barokowy ogród z altaną z 1770 roku.

Heimatmuseum

Im Herzen der Stadt befindet sich das Heimatmuseum von Herrnhut. Es bietet einen tiefen Einblick in die lokale Geschichte, die eng mit der Geschichte der Herrnhuter Brüdergemeine verbunden ist. Der Kern des Museums besteht aus drei original eingerichteten Salons im typischen Stil der Epoche, darunter ein vollständig möbliertes Biedermeier-Zimmer. Möbel, handbemalte Tapeten und wertvolle Kunsthandwerke lassen die originale Lebensweise in Herrnhut lebendig werden. Werke bekannter Künstler wie Anton Graff, Gustav Grunewald oder des Lausitzer Malers Max Langer werden hier zusammen mit intarsierten Möbeln und originalen Öfen präsentiert. Ein besonderes Highlight ist eine Sonnenuhr, deren Gehäuse von David Roentgen geschaffen wurde. Die lokale Geschichte wird durch Fotos, Dokumente und Spielzeuge dargestellt. Eine separate Ausstellung widmet sich der typischen Ausstattung eines oberlausitzischen Fachwerkhauses und beleuchtet die Entwicklung des lokalen Handwerks und Verkehrs. Auf dem Museumsgelände kann man auch einen barocken Garten mit einem Pavillon aus dem Jahr 1770 besichtigen.

Kościół Braci Morawskich

Kościół Braci morawskich nazywany jest „Groser Saal”, czyli Wielką Salą. Architektura kościoła jest przykładem „herrnhuckiego baroku”. To właśnie ten budynek stał się wzorem dla wszystkich wspólnot morawskich na świecie.Zakładając miejscowość, kościoły zawsze budowano jako pierwsze, i to one stawały się jej centralnym punktem, wokół którego toczyło się codzienne życie mieszkańców. Tu modlono się o bezpieczeństwo wysyłanych w świat misjonarzy; w murach tego właśnie budynku Bracia Morawscy trzymali straż modlitewną non stop przez 123 lata. Łańcuch modlitewny rozpoczął się w sierpniu 1727 roku, kiedy to mieszkańcy Herrnhut, w odpowiedzi na swoje modlitwy, doświadczyli wylania Ducha Świętego, które zmieniło życie duchowe wspólnoty.
Samo wnętrze kościoła zaskakuje prostotą i pięknem. W sali głównej malowanych na biało ścian (wybrano ten kolor, ponieważ symbolizuje on szczęście i umożliwia skoncentrowanie się na tym, co najważniejsze – na wspólnocie i Bogu) nie zdobią żadne dekoracje. Uznano je za zbyteczne; sala służyć miała nie tylko jako dom modlitwy, ale również na potrzeby lokalnej społeczności. Po prawej stronie sali głównej znajduje się balkon, na którym umieszczono organy; balkonu po lewej stronie nie odbudowano po pożarze. Znajduje się tu 600 miejsc siedzących. Wewnątrz na próżno szukać ambony czy ołtarza, jedynym wyróżnionym miejscem jest niewielkie podwyższenie, na którym znajduje się stół i krzesło przeznaczone dla prowadzących kolejne spotkania. W jednym z dwóch skrzydeł budynku mieści się obecnie muzeum poświęcone historii kościoła oraz prezentujące współczesność wspólnoty.

Kirche der Herrnhuter Brüdergemeine

Die Kirche der Herrnhuter Brüdergemeine wird „Großer Saal“ genannt. Die Architektur der Kirche ist ein Beispiel für den „Herrnhuter Barock“. Dieses Gebäude wurde zum Vorbild für alle Herrnhuter Gemeinden weltweit. Beim Aufbau der Stadt wurden die Kirchen immer als erstes errichtet, und sie bildeten den zentralen Punkt, um den sich das tägliche Leben der Bewohner drehte. Hier betete man für die Sicherheit der Missionare, die in die Welt gesandt wurden; in den Mauern dieses Gebäudes hielten die Herrnhuter Brüder eine 123 Jahre andauernde Gebetswache. Die Gebetskette begann im August 1727, als die Einwohner von Herrnhut in Antwort auf ihre Gebete die Ausgießung des Heiligen Geistes erlebten, die das geistliche Leben der Gemeinde veränderte. Das Innere der Kirche überrascht durch seine Schlichtheit und Schönheit. Die Wände des Hauptsaals sind weiß gestrichen (diese Farbe wurde gewählt, da sie Glück symbolisiert und die Konzentration auf das Wesentliche – die Gemeinschaft und Gott – ermöglicht) und es gibt keine Dekorationen. Diese wurden als überflüssig angesehen; die Halle sollte nicht nur als Gebetshaus dienen, sondern auch den Bedürfnissen der lokalen Gemeinschaft gerecht werden. Auf der rechten Seite des Hauptsaals befindet sich ein Balkon mit einer Orgel; der Balkon auf der linken Seite wurde nach einem Brand nicht wieder aufgebaut. Es gibt 600 Sitzplätze. Im Inneren sucht man vergeblich nach einer Kanzel oder einem Altar; der einzige hervorgehobene Platz ist eine kleine Erhöhung, auf der ein Tisch und ein Stuhl für die Leiter der jeweiligen Versammlungen stehen. In einem der beiden Flügel des Gebäudes befindet sich heute ein Museum, das der Geschichte der Kirche und der Gegenwart der Gemeinde gewidmet ist.

Muzeum etnograficzne

To jedyne w swoim rodzaju na Górnych Łużycach muzeum, które nie ma swojego odpowiednika w Polsce. Jego historia ściśle powiązana jest z misją Braci morawskich, wysyłanych w świat z Herrnhut. Od początku istnienia miasta około 2000 misjonarzy wyruszało stąd w najróżniejsze zakątki globu, przyczyniając się do rozwoju szkolnictwa, rzemiosła, przemysłu czy rolnictwa. Pierwsi z nich wyruszyli na karaibskie wyspy w roku 1732.

Powracający misjonarze przywozili eksponaty codziennego użytku z różnych stron świata, które były używane jako materiały dydaktyczne w procesie edukacyjnym  misjonarzy i nauczycieli w Szkołach Braci Morawskich. Ponadto eksponaty zostały wzbogacone o liczne notatki i opracowania poświęcone badaniom języków plemion i ich kultury.
Wystawa podzielona jest na sektory prezentujące dany region i działalność misyjną. Wśród krajów znajdują się, między innymi, przedmioty przywiezione przez słynnego podróżnika Jamesa Cooka z jego wyprawy po Oceanii, Nikaragua, Grenlandia, Mongolia, Alaska, Australia, Wyspy Dziewicze czy Nikaragua.
Muzeum, założone pod koniec XIX wieku, swą oficjalną nazwę nosi od 1911 roku.

Völkerkundemuseum

Das Völkerkundemuseum in Herrnhut ist einzigartig in der Oberlausitz und hat kein Pendant in Polen. Seine Geschichte ist eng mit der Mission der Herrnhuter Brüder verbunden, die von Herrnhut aus in die Welt geschickt wurden. Seit der Gründung der Stadt sind etwa 2000 Missionare von hier in die verschiedensten Teile der Welt aufgebrochen, um zur Entwicklung von Bildung, Handwerk, Industrie und Landwirtschaft beizutragen. Die ersten Missionare reisten 1732 auf die Karibischen Inseln. Die zurückkehrenden Missionare brachten Alltagsgegenstände aus verschiedenen Teilen der Welt mit, die als Lehrmaterial in der Ausbildung von Missionaren und Lehrern in den Schulen der Herrnhuter Brüder verwendet wurden. Darüber hinaus wurden die Exponate durch zahlreiche Notizen und Abhandlungen über die Erforschung der Sprachen und Kulturen der Stämme ergänzt. Die Ausstellung ist in verschiedene Sektoren unterteilt, die die jeweiligen Regionen und die Missionsarbeit darstellen. Unter den Ländern finden sich unter anderem Gegenstände, die der berühmte Entdecker James Cook von seiner Reise durch Ozeanien mitbrachte, sowie Exponate aus Nicaragua, Grönland, der Mongolei, Alaska, Australien, den Jungferninseln und Nicaragua. Das Museum, das Ende des 19. Jahrhunderts gegründet wurde, trägt seit 1911 seinen offiziellen Namen.

Pomnik Zinzendorfa

Zinzendorf to jedna z najbardziej znanych i oryginalnych osobistości XVIII wieku. W 1722 r. przyjął do swego majątku Berthelsdorf na Górnych Łużycach uciekinierów religijnych z Moraw. Założyli oni osadę Herrnhut, w której, pod przywództwem Zinzendorfa, chrześcijanie różnych wyznań zjednoczyli się, tworząc wspólnotę Braci Morawskich.
Jako hrabia cesarski Zinzendorf należał do najwyższej europejskiej szlachty. Chciał przezwyciężyć granice klasowe i wyznaniowe,wiele z jego idei było, jak na ówczesne czasy, wręcz rewolucyjnych - prowadził na przykład kampanię na rzecz równości kobiet w społeczeństwie i dialogu ponad granicami religijnymi. Zmarł w wieku 60 lat, pozostawiając po sobie dużą liczbę drukowanych i niedrukowanych pism, wierszy i piosenek, znanych do dziś.

Zinzendorf-Denkmal

Zinzendorf ist eine der bekanntesten und originellsten Persönlichkeiten des 18. Jahrhunderts. 1722 nahm er in seinem Besitz Berthelsdorf in der Oberlausitz religiöse Flüchtlinge aus Mähren auf. Diese gründeten die Siedlung Herrnhut, in der sich unter der Führung Zinzendorfs Christen verschiedener Konfessionen vereinten und die Gemeinschaft der Herrnhuter Brüdergemeine bildeten. Als Reichsgraf gehörte Zinzendorf zum höchsten europäischen Adel. Er wollte die Klassengrenzen und konfessionellen Unterschiede überwinden, und viele seiner Ideen waren für die damalige Zeit revolutionär – er setzte sich beispielsweise für die Gleichberechtigung der Frauen in der Gesellschaft und den Dialog über religiöse Grenzen hinweg ein. Er starb im Alter von 60 Jahren und hinterließ eine große Anzahl gedruckter und ungedruckter Schriften, Gedichte und Lieder, die bis heute bekannt sind.

Klasztor Sankt Marienthal

Położony w pobliżu Ostritz Klasztor Sankt Marienthal– najstarszy żeński klasztor cysterek na Górnych Łużycach, założony został `w 1234 roku przez Kunegundę Hohenstauf, żonę króla czeskiego Wacława I, nieprzerwanie funkcjonuje do dzisiaj.
Dzisiejszy barokowy charakter całego kompleksu jest efektem wielkiej przebudowy z XVII wieku, następstwa olbrzymiego pożaru, który strawił wiele klasztornych i gospodarczych budynków. Kościół klasztorny, kaplica oraz konwent tworzą zwartą całość, o biało-kremowo-różowej elewacji barokowej fasady zwieńczonej trzema kopułami. Zabudowania opactwa obejmują również tartak, młyn i browar.
Wnętrze klasztornego kościoła zachwyca bogactwem polichromii i obrazów z przełomu XIX i XX wieku.
Dobra ziemskie zakonnic są w większości dzierżawione. W 1992 roku działa tu fundacja Międzynarodowe Centrum Spotkań, którego transgraniczne założenia to: mniej barier, więcej zrozumienia.
Znajdziemy tu również najbardziej wysuniętą na wschód winnicę Niemiec,oraz
Ogród Roślin Biblijnych, dokładnie tych samych, których 110 opisano w jej księgach. Tu znajduje się 40 gatunków.
Zakonnice prowadzą również ośrodek dla niepełnosprawnych.

Kloster St. Marienthal

xDas in der Nähe von Ostritz gelegene Kloster St. Marienthal ist das älteste Zisterzienserinnenkloster der Oberlausitz. Es wurde 1234 von Kunigunde von Hohenstaufen, der Ehefrau des böhmischen Königs Wenzel I., gegründet und ist bis heute ununterbrochen in Betrieb. Der heutige barocke Charakter des gesamten Komplexes ist das Ergebnis eines großen Umbaus im 17. Jahrhundert, der nach einem verheerenden Brand, der viele Kloster- und Wirtschaftsgebäude zerstörte, durchgeführt wurde. Die Klosterkirche, die Kapelle und das Konventgebäude bilden eine kompakte Einheit mit einer barocken Fassade in Weiß, Creme und Rosa, die von drei Kuppeln gekrönt wird. Zum Kloster gehören auch eine Sägemühle, eine Mühle und eine Brauerei. Das Innere der Klosterkirche beeindruckt durch den Reichtum an Polychromien und Gemälden aus dem Übergang vom 19. zum 20. Jahrhundert. Die Ländereien der Nonnen sind größtenteils verpachtet. Seit 1992 beherbergt das Kloster die Stiftung Internationales Begegnungszentrum, deren grenzüberschreitendes Motto lautet: Weniger Barrieren, mehr Verständnis. Hier befindet sich auch der östlichste Weinberg Deutschlands sowie ein Garten mit biblischen Pflanzen, von denen 40 Arten hier angebaut werden. Die Nonnen betreiben auch ein Zentrum für Menschen mit Behinderungen.

Interreg Logo Polska-Saksonia RGB color_01
euroregion-neisse-nisa-nysa

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa w ramach Funduszu Małych Projektów Polska – Saksonia 2021-2027
Das Projekt wird durch die Europäische Union aus den Mitteln des Europäischen Fonds für Regionale Entwicklung und den Mitteln des Staatshaushalts im Rahmen des Kleinprojektefonds Polen – Sachsen 2021-2027 mitfinanziert

Skip to content