Trasa 4 – Zgorzelec: Miasto nad Nysą i Mosty Kultur

Naszą wędrówkę rozpoczynamy przy Moście Staromiejskim, który łączy Zgorzelec z Görlitz nad Nysą Łużycką. Pierwsza przeprawa drewniana w tym miejscu istniała już w 1298 roku.
loga1-1

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach projektu Iterreg Czechy - Polska 2021-2027 za pośrednictwem Eroregionu Nysa
Projekt je spolufinancován Evropskou unií z Evropského fondu pro regionální rozvoj v rámci projektu Iterreg Česko - Polsko 2021-2027 prostřednictvím Eroregionu Nysa

Zgorzelec: Miasto nad Nysą i Mosty Kultur

Naszą wędrówkę rozpoczynamy przy Moście Staromiejskim, który łączy Zgorzelec z Görlitz nad Nysą Łużycką. Pierwsza przeprawa drewniana w tym miejscu istniała już w 1298 roku. W latach 1906–1907 powstała nowa, kamienno-stalowa konstrukcja, która służyła aż do końca II wojny światowej. 7 maja 1945 roku most został wysadzony przez wycofujące się wojska niemieckie, a ruiny przez dziesięciolecia przypominały o podziale miasta. Dopiero w latach 2003–2004 wybudowano nowy most, który oddano do użytku 20 października 2004 roku. Dziś przejście przez tę przeprawę jest symbolem pojednania i współpracy pogranicza.

Z mostu kierujemy się w stronę zabytkowych uliczek Zgorzelca. To okolice, w których zachował się dawny układ urbanistyczny i fragmenty kamienic z XIX wieku, przypominające o wspólnych dziejach z Görlitz.

Kolejnym punktem jest Dom Jakuba Böhme, w którym mieszkał XVII-wieczny filozof i mistyk. Choć z zawodu był szewcem, jego pisma wywarły ogromny wpływ na późniejszych myślicieli europejskich. Dziś dom jest miejscem pamięci i muzeum, w którym można poznać życie i idee tego niezwykłego człowieka.

Idąc dalej, docieramy do monumentalnego budynku dzisiejszego Miejskiego Domu Kultury. Powstał on w latach 1898–1902 jako Oberlausitzer Ruhmeshalle – Górnołużycka Hala Chwały – oraz Kaiser-Friedrich-Museum, poświęcone pamięci cesarza Fryderyka III i historii regionu. Zaprojektował go architekt Hugo Behr z Görlitz. Obiekt wzniesiono w stylu secesyjnym, z charakterystyczną kopułą i dekoracyjną fasadą. Po 1945 roku, gdy Zgorzelec znalazł się w granicach Polski, budynek zyskał nową funkcję jako centrum życia kulturalnego miasta. Do dziś odbywają się tu koncerty, wystawy i festiwale.

Następnie spacer prowadzi nas do Parku im. Andrzeja Błachańca, założonego w XIX wieku. Do dziś zachował charakter klasycznego parku miejskiego – z alejkami spacerowymi, starodrzewiem i pomnikami. To miejsce wytchnienia i odpoczynku, gdzie czuć atmosferę dawnego Zgorzelca.

Kolejnym etapem są bulwary nad Nysą Łużycką, które w ostatnich latach zostały odnowione i stały się piękną promenadą spacerową. Dziś można tu zobaczyć, jak rzeka, która przez dziesięciolecia była granicą, stała się przestrzenią spotkań mieszkańców obu stron.

Warto też odwiedzić Muzeum Łużyckie, mieszczące się w barokowej kamienicy z XVII wieku. Jego wystawy przybliżają historię i kulturę Łużyc – regionu zamieszkiwanego przez Polaków, Niemców, Czechów i Serbołużyczan. To wyjątkowa okazja, aby zrozumieć wielokulturowy charakter tego pogranicza.

Naszą trasę kończymy przy Kościele św. Bonifacego, wzniesionym w XIX wieku w stylu neogotyckim. Jego strzelista sylwetka i ceglana fasada wyróżniają się w panoramie miasta i przypominają o bogatej tradycji religijnej tego miejsca.

🌉 Zgorzelec to miasto, które żyje mostami – zarówno tymi prawdziwymi, jak i tymi symbolicznymi. Spacerując jego ulicami i bulwarami, odkrywamy, że pogranicze nie musi dzielić – może łączyć ludzi, kultury i tradycje.

Trudność trasy: 2/10 – łatwa, miejska trasa bez stromych podejść. Idealna dla seniorów i osób o mniejszej sprawności, dostępna pieszo i częściowo samochodem.

Zgorzelec: Město nad Nisou a mosty kultur

Naši cestu začínáme u Staroměstského mostu, který spojuje Zgorzelec s Görlitz přes řeku Nisu Lužickou. První dřevěný most zde stál už v roce 1298. V letech 1906–1907 byla postavena nová kamenně-ocelová konstrukce, která sloužila až do konce druhé světové války. 7. května 1945 byl most vyhozen do povětří ustupujícími německými vojsky a ruiny po desetiletí připomínaly rozdělení města. Teprve v letech 2003–2004 byl vybudován nový most, otevřený 20. října 2004. Dnes je přechod přes tuto lávku symbolem usmíření a spolupráce na hranici.

Z mostu se vydáváme do historických uliček Zgorzelce, kde se zachoval původní urbanistický plán i fragmenty domů z 19. století. Připomínají společné dějiny s Görlitz.

Dalším bodem je dům Jakuba Böhme, slavného filozofa a mystika 17. století. Ačkoliv byl vyučen ševcem, jeho spisy ovlivnily mnoho evropských myslitelů. Dnes je jeho dům muzeem a pamětním místem, kde lze poznat jeho život i ideje.

Pokračujeme k monumentální budově dnešního Městského domu kultury (Miejski Dom Kultury). Stavěl se v letech 1898–1902 jako Oberlausitzer Ruhmeshalle – Hornolužická síň slávy – a Kaiser-Friedrich-Museum, věnované císaři Fridrichovi III. a historii regionu. Architektem byl Hugo Behr z Görlitz. Budova v secesním stylu, s kopulí a dekorativním průčelím, po roce 1945 získala novou funkci jako kulturní centrum Zgorzelce. Dodnes se zde konají koncerty, výstavy a festivaly.

Další zastávkou je park Andrzeje Błachańce, založený v 19. století. Dodnes si uchovává charakter klasického městského parku – s promenádními alejemi, starými stromy a památníky. Je to místo klidu, kde dýchá atmosféra dávného Zgorzelce.

Pak míříme na bulváry u Nisy Lužické, které byly v posledních letech obnoveny a staly se krásnou promenádou. Dnes ukazují, že řeka, jež po desetiletí dělila, se stala prostorem setkávání obyvatel obou měst.

Za návštěvu stojí také Lužické muzeum (Muzeum Łużyckie), umístěné v barokním domě ze 17. století. Expozice přibližují historii a kulturu Lužice – regionu obývaného Poláky, Němci, Čechy i Lužickými Srby. Je to jedinečná příležitost pochopit multikulturní charakter pohraničí.

Na závěr přicházíme ke kostelu sv. Bonifáce, postavenému v 19. století v novogotickém stylu. Jeho štíhlá věž a cihlová fasáda vynikají v panoramatu města a připomínají bohatou duchovní tradici Zgorzelce.

🌉 Zgorzelec je město, které žije mosty – skutečnými i symbolickými. Procházejíc jeho uličkami a bulváry objevujeme, že pohraničí nemusí rozdělovat – může spojovat lidi, kultury a tradice.

Náročnost trasy: 2/10 – snadná městská trasa bez prudkých stoupání. Ideální pro seniory a osoby s menší fyzickou zdatností, dostupná pěšky i částečně autem.

Skip to content